Çocuk ve Hukuk

Çocuklar; her yaşta haklarının gözetilmesi gereken ve yeri geldiğinde savunulması gereken, doğru yönlendirme ve ilgi gerektiren, sadece çevre takibi değil içine doğdukları ailede de takip edilmesi gereken  bireylerdir.
Hukuk, çocukların korunması, haklarının sağlanması ve gelişimlerinin desteklenmesi için önemli bir araçtır.

Çocukların güvenliği, sağlığı ve mutluluğu için herkesin sorumluluk alması gerekmektedir.

Çocuk hakları, çocukların yaş, cinsiyet, etnik köken veya sosyal durumlarına bakılmaksızın sahip oldukları temel haklardır. Bu haklar, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (BMÇHS) tarafından belirlenmiştir ve uluslararası düzeyde kabul edilmiştir. Bu haklar şunları içerir:

Yaşama Hakkı: Her çocuğun sağlıklı bir yaşama hakkı vardır. Sağlık hizmetlerine erişim, beslenme, barınma ve temiz su gibi temel ihtiyaçları karşılanmalıdır.

Eğitim Hakkı: Her çocuğun eğitim alma hakkı vardır. Eğitim, çocuğun potansiyelini geliştirmesi ve topluma entegre olması için temel bir hak olarak kabul edilir.

Sağlık Hakkı: Çocuklar, sağlık hizmetlerine erişimde eşitlik ve koruma hakkına sahiptir. Sağlıklı bir yaşam sürebilmeleri için gerekli tıbbi bakım ve koruma sağlanmalıdır.

Korunma Hakkı: Çocuklar, şiddet, istismar, ihmal ve sömürü gibi her türlü kötü muameleden korunma hakkına sahiptir. Devletler, çocukları bu tür risklerden korumakla yükümlüdür.

Katılım Hakkı: Çocuklar, kendilerini ilgilendiren konularda görüşlerini özgürce ifade etme hakkına sahiptir. Karar alma süreçlerine katılma ve fikirlerini dile getirme hakkı vardır.

Çocuk Haklarına İlişkin Uluslararası Sözleşmeler ve Türkiye

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (BMÇHS):

Türkiye, 1995 yılında BMÇHS'yi kabul etmiş ve bu sözleşmeyi onaylamıştır.

Sözleşme, çocukların sağlık, eğitim, korunma, katılım hakları gibi bir dizi haklarını içermektedir. Türkiye, BMÇHS'yi imzalayan ve onaylayan ülkelerden biridir ve sözleşmenin hükümlerini ulusal yasalarıyla uyumlu hale getirmiştir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS):

AİHS, kişisel özgürlük ve güvenlik haklarını koruyan Avrupa Konseyi'nin bir sözleşmesidir. Türkiye, AİHS'yi 1954 yılında imzalamış ve onaylamıştır.

Bu sözleşme çerçevesinde çocukların da insan hakları koruma kapsamına girdiği ve bu hakların korunması gerektiği vurgulanmaktadır.

Türkiye'deki Ulusal Mevzuat ve Çocuk HaklarıTürk Medeni Kanunu (TMK):

TMK, Türkiye'de aile hukuku ve velayet gibi konuları düzenler. Çocukların hakları, velayet düzenlemeleri ve koruma tedbirleri TMK kapsamında yer alır.

Türk Ceza Kanunu (TCK):

TCK, çocukların cinsel istismarı, fiziksel istismarı, ihmal edilmesi gibi konuları cezai yaptırımlara bağlar. Çocukları korumak ve istismar durumlarında adalet sağlamak amacıyla çeşitli suçlar ve cezalar belirler.

Çocuk Koruma Kanunu (ÇKK):

ÇKK, Türkiye'de çocukların korunması ve haklarının güvence altına alınması amacıyla çıkarılmıştır. Bu kanun çerçevesinde çocukların aile içi ve toplumsal korunması, eğitim hakları, sağlık hakları gibi konular düzenlenir.

Çocuk Mahkemeleri ve Çocuk Adalet Sistemi

Türkiye'de çocuk adalet sistemi, çocukların özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuş mahkemeler ve yargı mekanizmalarını içerir.

Çocuk suçluluğu durumlarında adaletin sağlanması, çocukların rehabilite edilmesi ve topluma yeniden kazandırılması amaçlanır.

Çocuk Suçluluğu

Genellikle yasal olarak belirlenmiş yaş altındaki bireylerin işledikleri suçları ifade eder.
Bu konuda Türkiye'de ve genel olarak dünyada çocuk suçluluğu ile ilgili bazı temel bilgiler şunlardır:

Yaş Sınırı: Çocuk suçluluğu genellikle 18 yaş altındaki bireyleri kapsar. Yasal olarak belirlenmiş bu yaş sınırı ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir.

Suç İşleme Nedenleri: Çocuk suçluluğu, genellikle risk altındaki çocuklar, yoksulluk, aile içi şiddet, ihmal, eğitim eksikliği gibi faktörlerden etkilenen çocuklar arasında daha yaygın olabilir. Ayrıca arkadaş çevresi, toplumsal baskılar ve psikolojik faktörler de suç işleme eğilimini etkileyebilir.

Suç Türleri: Çocuklar genellikle hırsızlık, darp, uyuşturucu kullanımı ve satışı gibi suçlar işlerler. Ayrıca cinsel suçlar, vandalizm ve okulda disiplin ihlalleri de yaygın olabilir.

Türkiye'de çocuk suçluluğuyla ilgili bazı önemli hukuki düzenlemeler ve uygulamalar bulunmaktadır:

Çocuk Adalet Sistemi: Türkiye'de çocuk suçluluğuyla ilgili davalarda özel olarak kurulmuş çocuk mahkemeleri ve çocuk adalet sistemi bulunmaktadır. Bu sistem, çocukların suç işlediklerinde adaletin sağlanmasını ve çocukların rehabilite edilmesini amaçlar.

Ceza Sorumluluğu Yaşı: Türkiye'de ceza sorumluluğu yaşı 18'dir. Yani 18 yaşından küçük çocuklar, işledikleri suçlar için ceza alabilirler ancak cezai sorumlulukları farklı düzenlemelerle belirlenmiştir ve genellikle eğitim ve rehabilite odaklıdır.

Çocuk Koruma Kanunu (ÇKK): ÇKK, çocukların korunması ve haklarının güvence altına alınması amacıyla çıkarılmış bir kanundur. Bu kanun çerçevesinde çocukların suç işlemelerinin önlenmesi, koruma altına alınmaları ve suç işlediklerinde adil bir şekilde yargılanmaları sağlanır.